Giống như bao sinh viên chuyên ngành Marketing khác, Coca-Cola là một hình ảnh đẹp đẽ lý tưởng về nghề mà bất cừ ai cũng ao ước. Đúng 14 năm trước lựa chọn có tính bước ngoặt của tôi là từ bỏ một con đường nghề xây dựng có sẵn người bảo trợ để đầu quân vào Coca-Cola .
Thất vọng đầu tiên : mình chỉ được giao làm một nhân viên quèn, ngang với một nhân mở mới. Ngang hàng mình có cả những người chỉ mới học hết lớp 12. Coca-Cola là vậy, bạn cần phải được đào tạo lại từ đầu, bất kể bạn là ai và có chuyên môn gì, bạn đều phải trải qua nhưng công việc bình thường nhất. Cứ tưởng đâu ta đươc chọn bởi tấm bằng, thực tế sau này khi lên làm sếp phòng, cô thư kí lục lại cho mình xem cái email kết quả phỏng vấn. Được tuyển là vì có đã có "kinh nghiệm" làm việc phù hợp =)) chả ai thèm đếm xỉa tới cái bằng
Hào quang đầu tiên : GĐ nhân sự chỉ cho một tấm gương, anh ấy là một giám đốc bán hàng khu vực, sếp của cớ 5 chục chú cỡ tôi, chưa có bằng đại học, xuất phát từ nhân viên bốc xếp và sau 3 năm đã thăng tiến. Bây giờ là bạn thân, lâu lâu mình trêu, hồi xưa em chỉ dám ngắm anh từ xa mà ngưỡng mộ, bác to lớn leo lên cái xe nghiêng cả một bên :). Coca-Cola là thế, xuất phát thế nào không biết, nhưng bạn chắc chắn đạt được vị trí cao khi bạn nỗ lực bằng kết quả, cũng có thể bằng cách khác như có người dìu dắt nữa nhưng cơ hội luôn có.
Trong số 4 tập đoàn hàng đầu thế giới tôi được trải nghiệm, cỗ máy hoạt động của Coca-Cola là hoàn hảo nhất. Xếp số 1 là Coca-Cola , số 2 là Unilever, số 3 đến Nestle về độ chuyên nghiệp.
Phía sau mỗi chai nước ngọt nhỏ bé là một cỗ máy khổng lồ, nó vận hành với một tốc độ chóng mặt, bất cứ ai chậm lại sẽ bị đè bẹp,chỉ còn cách chạy nhanh hơn , nhanh hơn nữa. Môi trường bên trong là một xã hội thu nhỏ, cạnh tranh khốc liệt giữa nội bộ, cạnh tranh bằng năng lực, bằng quan hệ , bằng tiểu xảo, đấu tranh kiểu trực diện, kiểu chính trị, phe phái. Con người ném vào đây, hoặc sẽ khuỵu xuống để bị hất văng đi, hoặc sẽ được tôi luyện trở thành một khối thép. Chỉ quân đội mới có được kỉ luật thép như thế.
Bạn được cung cấp đầy đủ mọi phương tiện cần có để làm việc, đào tạo mọi kĩ năng, xe cộ, phương tiện bán hàng, tầng tầng lớp lớp giám sát, kiểm tra. Một NVBH phải biết viết một tờ hóa đơn đỏ ngay trên đường dù chỉ cho 3 chai nước,viết tại chỗ trong vòng vài chục giây mà không thể để về nhà mới viết, vì kiểm toán nội bộ sẽ chặn xe bạn bất kì lúc nào trên đường để tóm cổ bạn. Coke tuân thủ nghiêm ngặt mọi qui định từ hóa đơn đến luật lệ giao thông và chúng tôi khổ sở vì phải thực hiện những điều luật rõ ràng là có đấy nhưng khá xa lạ trên thực tế ở Việt Nam, vụ viết hóa đơn đỏ chẳng hạn.
Bạn buộc phải xuất hiện tuần tự theo thời gian theo đúng lộ trình và nếu vắt chân làm chén nước chè, sẽ có giám sát tóm được bạn. Bước chân đi, bạn phải cam kết về sản lượng, vào buổi trưa, bạn cần tiếp tục cam kết lần 2,vào cuối ngày bạn đừng mong yên ổn, thậm chí bị chặn lại từ cổng để đi bán tiếp nếu thiếu cam kết. Ngoài cổng kho, hình thành một đại lý cho thuê vỏ chai chỉ để cung cấp cho những người không hoàn thành cam kết, thuê vỏ để tự bỏ tiền lương ra nộp tiền chỉ tiêu phải bán đang thiếu, hàng chưa bán được khuân về nhà tự xử lí. Hàng đó sẽ phải chui lủi đi bán lỗ để thu tiền về, tụi tôi gọi là "chảy máu". Chúng tôi thường về khi bầu trời đầy sao và nghỉ phép là một điều xa xỉ ngay cả với một giám đốc bán hàng
Hóa đơn được nhập hệ thống ngay trong ngày,dúng 12h đêm, số liệu sẽ hòa chung với kết quả bán hàng toàn cầu. Hệ thống thông tin hiện đại của Coca-cola ở thời điểm 10 năm trước, cho đên hiện nay vẫn chưa có công ty nào theo kịp, kể cả đó là Unilever. Đó là một hệ thống quản trị bán hàng hoàn háo nhất thế giới. Năm 2005 Nestle học theo, thử tưởng tượng nhóm dự án đó cả ngàn người ngồi đầy một tòa nhà cao ốc ở Bang-Kok để thiết kế hệ thống, nhưng tới hiện tại vẫn không theo kịp Coca-cola của 10 năm về trước. Unilever cũng khá tốt, nhưng chỉ làm được phân nữa, tới cấp độ quản lý số liệu của nhà đại lý chứ chưa vươn tới được từng người bán lẻ dù cho đã cố gắng xây dựng, có số nhưng số không thực vì không có bộ máy triển khai thực tế được như Coke
Vậy bạn sẽ được gì để chịu đựng những điều đó. Tại thời điểm ngày đó, ai cũng căng thẳng trước áp lực . Than phiền, oán trách, xung đột, chạy đua, có cả oán thù. Kể cả nghỉ việc cũng không dễ, bởi lẽ bạn đã đầu tư vào để đạt chỉ tiêu, sẽ không nghỉ được nếu chưa thu hồi được tiền thưởng. Và mặt khác, không có nhiều cơ hội làm việc để lựa chọn như bây giờ. Thu nhập của bạn sẽ cao khi bạn đạt được chỉ tiêu , thu nhập của một nhân viên bán hàng chừng 3.5-4 triệu (đâu như 8 chỉ vàng ) nếu đạt, thời điểm 1999. Quan trọng hơn, bạn nhìn thấy tương lai của bạn khi thăng tiến và chính bạn có thể tự quyết định điều đó cả theo cách công bằng hay tiểu xảo- đều làm được cả.
Những nhân viên lứa F1-F2 của Coca-Cola trưởng thành, hiện dều đã đi khỏi, chỉ còn duy nhất 1 người hiện là giám đốc miền Trung. Chúng tôi hình thành một cộng đồng những người cùng trải qua năm tháng gian khổ. Ai cũng thành công ở các mức độ khác nhau. Duy nhất Coca-cola làm được điều này, hễ là Coke, họ sẽ giúp đỡ nhau dù không quen hay kể cả khi xưa từng là kẻ thù. Từ kẻ thù này tôi sử dụng không quá lời, đã từng có như thế. Thường xuyên cafe với nhau, ai cũng thừa nhận dù cho đi đâu, làm sếp cỡ nào, nhưng được làm việc, được sống trong cái lò lửa đó là một may mắn mà khi ấy ai cũng thấy rằng nỗi khổ sở.
Coke là trường đại học thực sự trên thực tế, nơi bạn không phải trả tiền mà được rèn luyện có nghề sales đạt chuẩn quốc tế. Hơn thế nữa, bạn hình thành niềm đam mê nghề nghiệp ,học được cách đối mặt với khó khắn để tồn tại,nó sẽ theo bạn tới cuối đời.
Do Anh Tu
http://www.facebook.com/Do.Anh.Tu.HN
LÀM VIỆC TRONG CÁC TẬP ĐOÀN - COCA-COLA (2)
4/
5
Oleh
Daviddo